Yıl sonu yaklaşıyor! Emekli olmak için borçlanma yapmak mantıklı mı? Kadın sigortalıların doğum borçlanmasında staj detayına dikkat!
Geriye dönük emeklilik (hizmet) borçlanması, sigortalıların emeklilik için gerekli prim gün sayısını tamamlamak, sigorta başlangıç tarihini geriye çekmek veya daha yüksek bir emekli maaşı alabilmek için geçmişteki çalışamadıkları veya sigortalılıklarını sağlayamadıkları bazı dönemleri, sigorta primi olarak ödeyebilmelerini sağlayan bir uygulamadır.
Sigortalılar, emekli olabilmeleri için gerekli şartlardan biri olan prim günlerinde eksiklik var ise bu durumda borçlanarak emekli olup olamayacaklarını araştırırlar.
İlerleyen dönemlerde farklı türlerini yazmakla birlikte bu gün doğum borçlanmasını ele alacağız.
İşte konuyla ilgili detayların yer aldığımız yazımız…
Kimler hizmet borçlanması yapabilir?
İstisnai düzenlemeler de olmakla birlikte genel olarak;
- 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı sayılanlar,
- 2008 yılı Ekim ayı başından sonra ilk defa 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar,
- 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesi gereğince (kısa çalışma, usta öğretici, ev hizmetleri vb) haklarında bazı sigorta kolları uygulananlar,
- İsteğe bağlı sigortalılar,
İle ölümleri halinde bunların hak sahipleri borçlanma kapsamında olan sürelerinin tamamını veya bir kısmını borçlanabileceklerdir.
Borçlanma yapacak olan kadın sigortalının T.C. vatandaşı olması zorunlu mu?
Kadın sigortalılardan doğum borçlanması talebinde bulunanlar için T.C. vatandaşı olma şartı aranmıyor.
Kadın sigortalıların hizmet borçlanması yapılabileceği süreler neler?
Kadın sigortalıların doğumdan sonra geçen süreleri, ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri
Kadın sigortalıların doğumdan sonra geçen sürelerinin (doğum) borçlanılmasında sınır var mı?
4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) 4/c(Emekli Sandığı) kapsamındaki sigortalı kadının, her doğum için, çocuklarının yaşaması şartıyla, doğum tarihinden itibaren en fazla 2 yıllık süre borçlanılır.
Kadın sigortalılar kaç doğuma kadar doğum borçlanması yapabilir?
Kadın sigortalılarımız en fazla 3 defaya mahsus olmak üzere doğum borçlanması yapabilir.
“Sigortalı iken, doğum sonrası 1 yıl çalışmadım. Ardından işe başladım. Yine de 2 yıllık süre borçlanabilir miyim?”
Doğum borçlanmalarında temel şartlardan biri de borçlanılacak sürede uzun vadeli sigorta kollarından hizmet bildirimi yapılmıyor olmasıdır.
Doğum borçlanması talebi kabul edilen kadın sigortalının iki yıllık borçlanma süresi içinde zorunlu sigortalı hizmetlerinin olması halinde zorunlu sigortalılık süreleri borçlanma sürelerinden düşülecektir.
Bu örnekte sigortalı kadın diğer şartları da taşıması şartıyla en fazla 1 yıllık zorun sigortalılık bildirilmeyen (çalışılmayan) süreyi borçlanabilir.
“Doğum yaptığım sırada sigortam yoktu. 3 yıl sonra çalışmaya başladım. Sigortalı olmadan önceki bu doğumu borçlanabilir miyim?”
Doğum borçlanması talebinde bulunan kadın sigortalının borçlanma işleminin yapılabilmesi için doğumdan önce;
4/a (SSK) kapsamında tescil edilmiş ve adına kısa veya uzun vadeli sigorta kollarına tabi prim bildirilmiş/tahakkuk etmiş olması gerekmektedir.
Dolayısı ile sigortalı olunmayan bu sürenin borçlanılması mümkün değil.
Kadın sigortalıların doğum borçlanmasında staj detayı …
Ancak mevzuat gereği, çıraklık, stajyerlik, kursiyerlik nedeniyle yapılmış olan sigortalılık, doğumdan önce; 4/a (SSK) kapsamında tescil edilmiş sigortalılık tescili olarak kabul edilir.
Sigortalılığı ilk defa kısa vade sigorta kollarına tabi prim bildirilerek başlayan kadın sigortalıların bu tarihten sonra doğum borçlanması yapması halinde sigortalılık başlangıç tarihinden geriye doğru gidilerek tespit edilir.
01 Ocak 2002 tarihinde 506 sayılı Kanun kapsamında stajyer olarak çalışması nedeniyle tescil edilmiş ve adına kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olan sigortalı 12 Aralık 2004 tarihinde yapmış olduğu doğum nedeniyle (doğum sonrası 2 yıl süre ile tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışmamış olduğu varsayıldığında) Kanunun 4’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (a) bendi statüsünde borçlanma yapabilecektir.
Tabi burada borçlanma doğum yapılan tarihten itibaren 2 yıl olarak uygulanmamaktadır.
Bu sigortalının 12 Aralık 2007 tarihinde ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kollarına tabi olarak çalışmaya başladığı varsayıldığında sigortalılık süresi başlangıcı 12 Aralık 2007 tarihinden geriye doğru borçlanılan süre kadar gidilerek (12 Aralık 2005) olarak baz alınacaktır.
Birden fazla doğum veya çocuğun vefatı halinde doğum borçlanması nasıl yapılır?
Birden fazla çocuğu için borçlanma talebinde bulunan sigortalıların tercih ettikleri doğumları ya da yine tercihleri doğrultusunda en fazla borçlanılacak süreye imkan veren doğumları borçlandırılır.
İlk doğumunu yaptıktan sonra iki yıl dolmadan ikinci doğumunu yapan kadın sigortalı, ilk doğumdan ikinci doğuma kadar geçen süre ile ikinci doğum için borçlanabileceği iki yıllık sürenin toplamı kadar geçen süreyi borçlanabilecektir.
Evlat edinilen çocuklar için doğum borçlanması yapılabilir mi?
Kadın sigortalının 2 yaşını doldurmamış herhangi 1 çocuğu (en fazla 3 çocuk) eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinmesi halinde evlat edinilen çocuklar için de doğum borçlanması yapılabilecektir.
Evlat Edinme Öncesi Geçici Bakım Sözleşmesi veya mahkeme kararı gerekmekte olup bu sigortalılar için doğum borçlanmasının başlangıç tarihi, sözleşme onay tarihinden ve kesinleşmiş mahkeme kararından itibaren başlayacaktır.
Evlat edinilen çocuk için yapılacak borçlanmalarda çocuğun doğum tarihi esas alınarak iki yıllık süreyi aşmamak koşuluyla evlat edinilen tarihten sonraki süreler borçlandırılacaktır.
Sosyal güvenlik kanunlarına tabi herhangi bir çalışması bulunmayan kadın 20 Şubat 2003 tarihinde doğum yapmış olup, 10 Ekim 2004 tarihinde çocuğu başka bir kadın sigortalıya evlatlık olarak verilmiştir.
Doğum borçlanması için Kurumumuza müracaat eden evlat edinen kadın sigortalı (evlatlık olarak verilen tarih) 10 Ekim 2004 -20 Şubat 2005 (çocuğun doğum tarihi 20 Şubat 2003’ten itibaren 2 yıl sonrası 20 Şubat 2005) süresi için doğum borçlanması yapabilecektir.
Doğum borçlanması tutarı nasıl hesaplanır? Yeni yıldan önce borçlanma yapmak mantıklı mı?
Borçlanma için ödenecek en düşük prim tutarı, borçlanma başvurusu yapılan tarihte geçerli brüt asgari ücretin yüzde 32’sidir.
1 Ocak 2024-31 Aralık 2024 tarihleri arası günlük borçlanma tutarı 20.002,50 TL (Asgari ücret) x yüzde 32= 6.400,80 TL/30= 213,36 olarak hesaplanır.
Asgari ücretin 7,5 katı ise borçlanılacak günlük tutarın tavanıdır.
Yani tavandan borçlanma yapmak istiyorsanız bu tutar günlük 20.002,50 TL x 7,5 (Kat) = 150.018,75 TL, tavan, 150.018,75 TL x yüzde 32= 48.006,00 TL, aylık borçlanma tutarı, 48.006,00 TL/30= 1.600,20TL günlük borçlanma tutarı şeklinde hesaplanır.
Yeni yılda asgari ücret artacağından borçlanmanın günlük tutarı da artacaktır.
Kaynakça
Fotoğraf: AA
